Parafia Rzymskokatolicka
p.w. Św. Michała Archanioła
w Wojsławicach

Spis treści

Kościół parafialny p.w. Św. Michała Archanioła powstał równocześnie z nadaniem Wojsławicom praw miejskich, a więc około roku 1440, a już podczas napadu Tatarów w roku 1490 uległ zniszczeniu. Wkrótce po zaistniałym zdarzeniu wybudowany został nowy kościół drewniany pierwotnie pod wezwaniem Panny Marii i Wszystkich Świętych. Kościół ten istniał wraz z dzwonnicą jeszcze w 1603 roku. Zakończenie budowy nowego murowanego kościoła z fundacji Mikołaja Czyżowskiego wypadało na lata 1595 ś 1608. Do dziś istnieje utrzymany pod południowym wejściem do nawy kartusz z herbem Topór i Nowina, a pod nią widnieje data 1608, która wskazuje zakończenie budowy kościoła.

Kościół uległ zniszczeniu w końcu 1671 roku lub na początku 1672 podczas najazdu szwedzkiego. Odbudował go w roku 1687 Stanisław Stefan Czarniecki na dawnych fundamentach, jedynie dostawiając z obydwu stron korpusu głównego kaplice, które nadają budowli formy barokowe. Prezbiterium otrzymało sklepienie ceglane, nawę przykryto stropem drewnianym.

Kościół ponownie palił się w roku, 1736 ale został odrestaurowany przez Nikodema Kazimierza Woronicza, kasztelana kujawskiego dzierżawcę Wojsławic. Wkrótce po tym spalił się w roku 1754 i przy kolejnej odbudowie otrzymał pokrycie dachówką. Na połowie XVIII i XX wieku kociół był mocno zniszczony,dlatego też poddano go remontowi, w czasie, którego drewniany strop zastąpiono sklepieniem kolebkowym z lunetami, na zewnątrz nad nawą umieszczono wieżyczkę z sygnaturką. Przy odbudowie po pożarze w 1840 roku w kościele nie zrekonstruowano wieżyczki, a sygnaturkę umieszczono na fasadzie wschodniej.

W czasie wojny w roku 1915 kościół został częściowo uszkodzony i pozbawiony skarbca i drzwi frontowych. Obecny wygląd kościoła pochodzi z roku 1924, kiedy to przeprowadzono jego gruntową renowację.

Kościół wojsławicki jest budowlą jednonawową, późnorenesansową, gdyż budowany był w okresie renesansu, jak również otrzymał renesansowy wystrój. Nawet przebudowa po ostatnim pożarze nie mogła zatrzeć wszystkich jego cech pierwotnych, tym bardziej, iż wybudowano go na tych samych fundamentach. Nie otrzymał też po przebudowie pełnej szaty barokowej, dlatego też posiada cechy przejściowe z renesansu do baroku, określane mianem manieryzmu.

W świątyni tej napotkamy zamknięte trójbocznie węższe prezbiterium, w którego przedłużeniu usytuowana jest zakrystia. Z jego obu stron dostrzec można dwie kaplice boczne. Od frontu widoczne są dwie przybudówki niepołączone z nawą wejściami. W jednej z nich znajduje się wejście na hór, zaś w drugiej skład sprzętów kościelnych. ściany w nawie są podzielone filarami przyściennymi, z kolei nawa oddzielona jest od prezbiterium łukiem tęczowym. Nawa i prezbiterium posiadają sklepienia kolebkowe z lunetami, chór muzyczny wsparty jest na dwóch arkadowych filarach z murowanym parapetem. Okna zamknięte są półokręgiem.


 

Dwukondygnacyjna fasada frontowa zwieńczona jest szczytem z barokowymi załamaniami. Do fasady są dostawione przybudówki z pilastrami na narożnikach, zwieńczone zaokrąglonymi przyczółkami z wolutami po bokach. Zewnętrzne ściany boczne są podzielone pilastrami, dach nad nawą jest dwuspadowy, a nad prezbiterium zakończony wielobocznie, całość pokryta jest blachą. W miejscu łuku tęczowego ściana poprzeczna wyprowadzona jest ponad dach i ma wykrój szczytu fasady, zwieńczona podobnie jak i sam szczyt dużym żelaznym krzyżem z trójlistnym zakończeniem ramion. Wewnątrz świątyni jest pięć drewnianych ołtarzy. W ołtarzu głównym, późnobarokowym po 1736 roku umieszczona jest figura Chrystusa Ukrzyżowanego z XVII wieku, nad nim XIX-wieczny obraz Chrystusa Miłosiernego i cztery rzeźby przedstawiające aniołów. W ołtarzu bocznym prawym przy łuku tęczowym jest obraz św. Trójcy z XVII wieku,w zwieńczeniu XVIII-wieczny obraz Chrystusa z dwoma świętymi. Natomiast z ołtarzu bocznym lewym obraz św. Franciszka Ksawerego z XVIII wieku, a w zwieńczeniu ołtarza obraz św. Alojzego Gonzagi. W ołtarzu kaplicy północnej dwie rzeźby w postaci aniołów i rzeźba św. Michała Archanioła, patrona parafii oraz XVIII-wieczny obraz św. Antoniego Padewskiego. Ołtarz znajdujący się w kaplicy południowej pochodzi z XVIII wieku i posiada dwie rzeźby świętych oraz obraz Matki Boskiej Lewiczyńskiej, a także obraz przedstawiający św. Mikołaja początku XVIII wieku. W kościele zachowała się część dawnego wyposażenia, a wiec na chórze 10-głosowe organy, które liczą ponad 300 lat, renowacja ich była w 1890 i 1974 roku, ponadto ambona ozdobiona rześbą Chrystusa nauczającego, chrzcielnica późnobarokowa z XVIII wieku, XVIII-wieczne rześby Matki Boskiej i św. Tekli, z XVIII wieku obraz św. Jana Chrzciciela oraz obraz komunii świętej Katarzyny Sieneńskiej z 1673 roku. W kościele szczególną uwagę zwracają trzy epitafia Poletyłłów, neogotyckie z czarnego marmuru, a także epitafia lekarza Pawła Mataien.

Obok kościoła znajduje się murowana dzwonnica z około 1750 roku. Była ona wielokrotnie remontowana i przebudowana. Pierwsza dzwonnica jeszcze sprzed przebudowy, była jednocześnie jednokondygnacyjną bramą na cmentarz przykościelny z prostokątnym wejściem zamkniętym od góry półokręgiem. Jej ścianę frontową oplatały z obu stron dwa różnej szerokości pilastry, które w czasie remontu zostały skrócone o połowę.

Brama była zwieńczona trójkątnym szczytem o wydatnym gzymsie. Przy ścianach bocznych posiadała podwójne małe przypory, których resztki widoczne były przed ostatnią przebudową. Od strony kościoła na cmentarzu było przedramię założone na planie prostokąta, niższe o połowę od bramy, zwieńczone blankami, osłaniającymi dwuspadowy dach, którym było przykryte. Dzwonnica została zupełnie przekształcona podczas gruntowej przebudowy w 1948 roku, otrzymując dzisiejszy wygląd. W jej ściany zostały wmurowane dwa neogotyckie epitafia, lecz jedno z nich zostało przekształcone w ołtarzyk. W dniu 25 lutego 1954 roku z inicjatywy biskupa Tomasza Wilczyńskiego uległy konserwacji dwa dzwony. Całość placu kościelnego otacza mur z XVIII wieku.

Msze Święte

Niedziele i święta

9:00; 10:30; 12:00; 17:00 (zimą 16:00)

Dni powszednie:

8:00 i 17:00 (zimą 16:00)