W pierwszą niedzielę sierpnia odbyła się w Wojsławicach organizowana przez Stowarzyszenie Miłośników Wojsławic V edycja Spotkań Trzech Kultur, nad którą patronat objął starosta chełmski pan Paweł Ciechan. 

Wojsławice znajdują się na granicy trzech odmiennych przestrzeni, na rozdrożu trzech różnych światów. Jest punktem styku trzech religii: katolickiej, prawosławnej i żydowskiej. Idea jaka przyświeca tej cyklicznej imprezie to przybliżanie mieszkańcom wielokulturowości Wojsławic. Przed laty żyli tu obok siebie w zgodzie i harmonii katolicy, Żydzi i wyznawcy prawosławia. Dlatego też pragnieniem naszym jest podtrzymywanie tego niepowtarzalnego klimatu poprzez prezentację tradycji i obyczajów poszczególnych narodowości, promocja wielojęzykowej twórczości artystycznej, jak również zintegrowanie i zaspokojenie potrzeb kulturalnych społeczeństwa poprzez wspólną zabawę ? wyjaśnia Marian Lackowski - prezes Stowarzyszenia Miłośników Wojsławic, inicjator i organizator całego przedsięwzięcia. Przyznać trzeba, że cele te zostały osiągnięte.

Impreza rozpoczęła się w kościele parafialnym pw. św. Michała Archanioła. Uroczyste Msze Św. były odprawiane w intencjach Spotkań Trzech Kultur, organizatorów, wykonawców oraz mieszkańców Wojsławic.

Był czas, że ludzie o różnych kulturach i wyznaniach potrafili żyć obok siebie w zgodzie. Każdy pracował i modlił się na swój sposób, szanując przy tym siebie wzajemnie i tworząc zarazem niepowtarzalny specyficzny klimat. Dlatego też wielokulturowa historia i tradycja Wojsławic warta jest pielęgnowania, by móc się nią dalej ubogacać, tym bardziej, ze przepiękna sceneria Wojsławic, sprzyja organizacji tego typu przedsięwzięć ?wspomniał ks. kan. Zbigniew Kasprzyk, proboszcz parafii pw. św. Michała Archanioła w Wojsławicach.

Swój recital w kościele dali Anna Kostkiewicz i Mariusz Matera. Z prelekcją wystąpiła archeolog Natalia Jędruszczak, która przybliżyła historię Wojsławic i zabytków.

Po Mszy św. za wybitne osiągnięcia dyplomem uznania oraz wpisaniem w poczet honorowych członków Stowarzyszenia Miłośników Wojsławic wyróżniona została Stanisława Rudnik, kierownik delegatury w Chełmie Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Lublinie. Szczególne podziękowania złożył proboszcz ks. kan. Zbigniew Kasprzyk, który podkreślił nieocenione wsparcie w remoncie zabytkowej świątyni. Pani Stanisława Rudnik ma wiele serca i życzliwości dla naszego kościoła, pomoc zarówno ta materialna, finansowa, jak również merytoryczna jest dla nas niezwykle cenna. Bez pomocy pani Stanisławy nie udałoby się nam dokonać tylu prac remontowych świątyni ? podkreślił ksiądz proboszcz.

O godz. 14.00 uroczystości przeniosły się do cerkwi Kazańskiej Ikony Matki Bożej. Urszula Błaziak otworzyła wystawę pt. ?Dlaczego??, która jest dopełnieniem Muzeum Krzyża otwartego w ubiegłym roku. Znajdują się w nim odrestaurowane krzyże odnalezione na nieistniejących już cmentarzach. W tym roku przedstawione zostały znalezione krzyże, których nie da się już odnowić. Tytuł ?Dlaczego?? oddaje brak zrozumienia na akty przemocy wobec relikwii. Zadajemy sobie pytanie kto i dlaczego, kto i po co, kto i w jakim celu, kto upoważnił kogoś, aby dewastować dzieła sztyki i zbeszczeszczać przedmiot kultu, symbolizujący ogrom miłości Boga do człowieka. Niszcząc obiekty sakralne, symbole wiary, niszczymy przeszłość, kulturę, pamięć, niszczymy samych siebie, nasze dziedzictwo, swoją tożsamość ? podkreślili członkowie Stowarzyszenia Miłośników Wojsławic.

Dyrektor Muzeum Ziemi Chełmskiej Krystyna Mart przedstawiła informacje na temat prawosławia na terenie Wojsławic, byłych i obecnych obiektów sakralnych oraz na temat prawosławnej ikonografii. Po wykładzie wystąpiły z recitalem młode artystki Marlena Stangryciuk oraz Anna Kostkiewicz. Ks. mitrat Jan Łukaszuk, proboszcz parafii pw. św. ap. Jana Teologa w Chełmie, w asyście ks. Adama Weremijewicza i ks. diakona Wadima Sztemburskiego, odprawił uroczyste nabożeństwo w muzycznej oprawie chóru z chełmskiej cerkwi pod batutą Jana Podoluka.

O godz. 17.00 rozpoczął się wieczór żydowski. Udekorowany w tradycyjne rekwizyty babiniec wojsławickiej synagogi był wypełniony po brzegi. Głos w imieniu starosty chełmskiego Pawła Ciechana zabrała Krystyna Radomska, wiceprzewodnicząca Rady Powiatu. Na ręce Mariana Lackowskiego złożyła podziękowania za trud włożony w realizację Spotkań Trzech Kultur, które pozwalają głębiej pochylić się nad kulturami, które składały się na życie Wojsławic. Organizowane spotkania przyczyniają się do zachowania i promocji bogactwa dziedzictwa kulturowego miasteczka i promują gminę na arenie całego kraju, a także i świata ? powiedziała.

Urszula Błaziak wprowadziła gości w klimat, przedstawiając program i cel spotkania, jakim jest oddanie hołdu ofiarom Holocaustu. Tragedia ta nie ominęła Wojsławic, a w tym roku mija 70. rocznica bestialskiego mordu na 60 mieszkańcach tego miasteczka. Ofiary do dziś nie doczekały się pochówku. Żywą historią tamtych wydarzeń jest pani Eugenia Złotko, którą prezes Stowarzyszenia Miłośników Wojsławic wyróżnił honorowym członkowstwem Stowarzyszenia. Pani Eugenia w czasie II wojny światowej ratowała życie innych. Za swoje bohaterstwo została wyróżniona medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata oraz nadano jej honorowe obywatelstwo Izraela. Natalia Sarzyńska ? Wójtowicz przedstawiła film pokazujący ludobójstwo żydowskich dzieci podczas II wojny światowej. Anna Kostkiewicz dopełniła swoim muzycznym recitalem tę refleksyjną tematykę. O obrzędowości religii judaistycznej, tradycji, obyczajowości i historii Żydów gminy Wojsławice opowiedzieli ks. Jacek Zdrojewski i pan Zbigniew Lubaszewski, który także został nagrodzony dyplomem uznania i wpisany w poczet honorowych członków Stowarzyszenia Miłośników Wojsławic. Artyści z zespołu Szalom Chełm, w składzie: Mariusz Matera (śpiew), Krzysztof Jasiuk (piano, śpiew), Krzysztof Kostrubiec (skrzypce), Bogdan Depta (akordeon), dali przepiękny recital tradycyjnych żydowskich pieśni. Spotkanie uświetnione było prezentacjami fotografii i obrazów Jolanty Jarosz.

Późnym wieczorem w kościele pw. św. Michała Archanioła odbył się koncert organowy przy jednej świecy. Wystąpili w nim: Dariusz Zieliński ? organista z parafii pw. św. Michała Archanioła w Wojsławicach, Romuald Turowski ? organista z parafii pw. Rozesłania św. Apostołów w Chełmie i ks. Paweł Dynaka ? wikariusz z parafii pw. Trójcy Przenajświętszej w Dubience. Kościół był oświetlony wyłącznie świecami, co wprowadziło niepowtarzalny klimat, który sprzyjał modlitwie, refleksji i zadumie. Bezpośrednio po koncercie, została otwarta cerkiew pw. Kazańskiej Ikony Matki Bożej, również oświetlona świecami. Każdy mógł zwiedzić tę prawosławną świątynię, obejrzeć zgromadzone w niej ikony i krzyże, pomodlić się w ciszy. Na prośbę zebranych, V Spotkania Trzech Kultur zakończył występ Anny Kostkiewicz.

W trakcie imprezy prowadzona była zbiórka środków finansowych na odnowę zabytków i cmentarzy gminy Wojsławice. Do tej pory w 90% odnowiono 9 mogił katolickich i prawosławnych.

W Spotkaniach udział wzięli mieszkańcy Wojsławic i okolic, jak również osoby z różnych zakątków Polski, a także spoza granic naszego kraju. Zasięg imprezy z roku na rok jest coraz szerszy, a liczba zainteresowanych wielokulturowością Wojsławic ciągle wzrasta. Uczestnicy wypowiadają się w jednym duchu, że takie imprezy powinny odbywać się częściej, a uroczystości w synagodze i cerkwi powinny być odprawiane regularnie.

Spotkania Trzech Kultur to impreza bogata w wydarzenia, wiele osób ze wzruszeniem uczestniczyło w nich, mogli oni dotknąć przeszłości swoich przodków i na te trzy dni powrócić do swoich korzeni. Piękna tradycja integrowania byłych i obecnych mieszkańców Wojsławic, bez względu na ich przekonania, jest pielęgnowana i mamy nadzieję, że będzie to kontynuowane. Bardzo ważne jest, by zwłaszcza młode pokolenie poznawało historię, kulturę i tradycję swojej małej Ojczyzny, doceniając wkład w jej rozwój tych, którzy niegdyś tu mieszkali ? mówili uczestnicy Spotkań.

Mamy nadzieję, że organizowane spotkania przyczynią się do zachowania i promocji bogactwa dziedzictwa kulturowego Wojsławic. Już dziś serdecznie zapraszamy za rok do uczestnictwa w tym wyjątkowym ekumeniczno ? historyczno ? kulturalnym wydarzeniu, na którym z pewnością każdy znajdzie coś dla siebie - zachęcają organizatorzy wojsławickich Spotkań Trzech Kultur.